Na brodskom buvljaku, tom predivnom, kaotičnom mjestu (kaos je red koji ne razumijemo!) koje svojom ponudom rabljenih predmeta nostalgičarima nudi šansu da zadovolje svoje porive potrage za izgubljenim vremenom, pronašao sam za tri kune katalog filmova „Zeta-Filma“ iz Budve, za sezonu 1973-1974. Čim sam ga otvorio i preokrenuo samo nekoliko stranica, doživio sam emocionalni šok koji me je bacio u vrijeme apsolutne opsesije filmom, u doba kada sam kao fanatični gledatelj išao toliko daleko da sam (bio sam student) ispred kina „Balkan“ na Cvjetnom trgu (danas: Kino Europa) od nepoznatih prolaznika žicao malo metala, sitnu lovicu, kako bih mogao skupiti dovoljno za kino kartu. Koja vremena!

Listajući katalog prepun elementarnih informacija o filmovima koje je distributer „Budva-Film“ uvozio i plasirao u kino dvorane po cijeloj Jugoslaviji, posebno me fascinirao stil predstavljanja filmova. U nekoliko rečenica nepoznati animatori pažnje uspjevali su baciti udice-mamce koje su filmofili gutali kao gladne ribe. Raspaljivali bi maštu anonimni pisci kratkih marketinških navlakuša, više bi skrivali no otkrivali, preskakli bi smisao i sadržaj fima, upotrebljavali bi kričave boje u opisima nekog detalja ili poruke filma. Mislim da su se dobro zabavljali, ali i bili odgovorni u privlačenju kolebljivih gledatelja.
Danas kada je svaki drugi surfer po internetu i pisac, kad su ljestvice kvalitete upoznavanja s filmom podignute, danas u doba trailera i dostupnosti slike, tona, priča o tome kako se film pravio, priča kako su se svi slagali na setu, u funkciji reklame- ovaj katalog je naiva, pomalo smješna, zastarjela, ali topla, nevina. Katalog kao zbirka apela da se film pogleda, svjedoči o vremenu vjere, vremenu koje je prosvjetiteljstvo dizalo u visine ostvarive nade.

Među podacima tko je snimio film, kojeg je žanra i tko u njemu glumi, mogu se vidjeti i podaci o metrima. Koliko je odnos trajanja filma prema dužini? Na primjer, deset sekundi trajanja filma je 4,560 metara; Jedan sat i 45 minuta trajanja filma je 2872,80 metara filmske trake. A koliki je odnos dužine filma prema trajanju? Jedan metar filma su dvije sekunde trajanja; 3000 metara filmske trake iznosi 1 sat i 49 minuta.

Na opisu četiri filma koja sam teškom mukom izabrao između više od sto otisnutih u katalogu, možete vidjeti kako su to nekad radili maheri obrade filmske gledateljske gline.

AMERIČKI FILM

CRVENI GUSAR
(THE CRIMSON PIRATE)

Režija:                 Robert Siodmak
Tehnika:              Tehnikolor
Dužina:               3200 metara
Glavne uloge:     Bert Lankester, Nik Kravat, Eva Bartok
Žanr:                   Avanturistički


Kapetan Valo, njegov „ađutant“ nemi Ojo, vođa ustanika El Libro, naučnik Prudens i lepa Konsuelo junaci su ovog veoma dinamičnog filam avanturističkog žanra. Valo je gusarski zapovednik, inače častan, vešt i hrabar pustolov, koji ne preza ni od kakvih opasnosti, niti zna za prepreke i kolebanja.
Napetost je sadržana u uzbudljivoj neizvesnosti gotovo vratolomnih situacija, gd je podela na dobre i zle diktirana prirodom priče koja se, od početka do kraja, sa izuzetnim interesovanjem.

 

FRANCUSKI FILM

LEPOTICA DANA
( BELLE DE JOUR)

Režija:                  Luis Bunjuel
Tehnika:               Kolor
Glavne uloge:      Katrin Danev, Mišel Pikoli, Pjer Klementi                 
Žanr:                     Ljubavna drama

Da bi doživela zadovoljstva kojih je lišena u braku s mladim hirurgom Pjerom, Severina je prekoračila prag javne kuće. Kao zarobljenica moralnih i seksualnih tabua, ona se prepušta sadistima, koji je teraju da sudeluje u onome što ona zamišlja u svojim košmarima.

 

AMERIČKI FILM

POSLJEDNJI VOZ IZ KATANGE
(DARK OF THE SUN)

Režija:                    Džek Kardif
Tehnika:                  Kolor
Dužina:                   2890 metara
Glavne uloge:         Rod Tejlor, Ivet Mimije, Džimi Braun
Žanr: Triler

Delić pakla Konga u vreme njegovog tragičnog bespuća. Zemlja belosvetskih kolonijalista, plaćenih pustolova i kao feniks neuništive vere crnih ljudi da uvere taj gnusni svet imperijalista da su ljudi, da više nisu na drvetu.
Istorija jednog plaćenika koga je surovo iskušenje naučilo nečem uzvišenom – saznanje da njegovo prisustvo u Kongu znači zločin.

 

ENGLESKO-AMERIČKI FILM

DEMONI
(THE DEVILS)

Režija:                     Ken Rasel
Tehnika:                  Kolor sinemskop
Dužina:                   2965 metara
Glavne uloge:         Venesa Redgrejv, Oliver Rid, Brajan Marfi
Žanr:                        Istorijski

MESTO RADNJE – FRANCUSKA. Vreme Luja XII, religioznih i političkih sukoba, doba epidemija kuga, sujevjerja i predrasuda.
Pošto je pobedio hugenote, Rišelje naređuje da se sa zemljom sravne sva njihova utvrđenja. A.i, u Laudanu se to zapovesti suprotstavlja sveštenik Irben Grandije, lep čovek, ljubimac žena i otac mnogobrojne, vanbračno rođene dece.